Thursday, December 4, 2025

कुलमान घिसिङको संरक्षकत्वमा ‘उज्यालो नेपाल पार्टी’ घोषणा, समानुपातिक समावेशी प्रणाली मुख्य एजेन्डा


काठमाडौँ — ऊर्जा, भौतिक पूर्वाधार तथा सहरी विकासमन्त्री कुलमान घिसिङको संरक्षकत्वमा नयाँ राजनीतिक शक्ति ‘उज्यालो नेपाल पार्टी’ औपचारिक रूपमा घोषीत भएको छ। पार्टीले वर्तमान चुनाव प्रणालीले स्थिर र प्रभावकारी सरकार दिन नसकेको भन्दै समानुपातिक समावेशी निर्वाचन प्रणाली अनिवार्य बनाउनुपर्ने प्रमुख राजनीतिक एजेन्डा अघि सारेको छ।

बुधबार कमलादीस्थित प्रज्ञा भवनमा आयोजित घोषणा सभामा पार्टीको हरियो झन्डा‘बलेको चिम’ अंकित चुनाव चिन्ह सार्वजनिक गरियो। सो अवसरमा पार्टीको दीर्घकालीन दृष्टि, मूल ध्येय तथा घोषणापत्र २०८२ समेत सार्वजनिक गरिएको थियो। पार्टीले ‘सुशासन, समृद्धि र सामाजिक न्याय’ तथा ‘उज्यालो नेपाल : उज्यालो भविष्य’ लाई मूल नाराका रूपमा अघि सारेको छ।

राजनीतिक व्यवस्था सुधारका प्रस्ताव

घोषणापत्रअनुसार देशको राजनीतिक संरचना तथा शासन व्यवस्थामा व्यापक पुनरावलोकन आवश्यक रहेको पार्टीको निष्कर्ष छ।
मुख्य प्रस्तावहरू यसप्रकार छन्—

  • प्रदेशको संरचना र संख्यामा पुनर्विचार
  • प्रत्यक्ष निर्वाचित मुख्यमन्त्रीसहित ५ सदस्यीय मन्त्रिमण्डल
  • संघमा गैर-सांसद विज्ञहरूलाई मन्त्री बन्ने अवसर, तर गृह, रक्षा र परराष्ट्र मन्त्री अनिवार्यसमेत सांसद
  • स्थानीय तहका प्रमुख-उपप्रमुख सहभागी हुने प्रदेश परिषद् निर्माण
  • प्रधानमन्त्री निर्वाचित भएपछि आधा कार्यकाल सरकार सञ्चालनको सुनिश्चितता
  • लगातार तेस्रो कार्यकाल एउटै क्षेत्रबाट उम्मेदवार बन्न नपाउने व्यवस्था
  • स्थानीय तहको चुनाव गैरदलीय बनाउने

बौद्धिक र पेशेवर व्यक्तित्वहरूको सहभागिता

उज्यालो नेपाल पार्टीमा ५१ सदस्यीय केन्द्रीय कार्यसमिति रहेको छ। अध्यक्ष पूर्वऊर्जा सचिव अनुपकुमार उपाध्याय हुन्। कार्यसमितिमा १३ जना डाक्टर, प्राध्यापक तथा इन्जिनियरसहित विभिन्न क्षेत्रमा अनुभवी व्यक्तित्व समावेश छन्।
कलाकार र कार्यक्रम सञ्चालक रिमा विश्वकर्मा पनि केन्द्रीय सदस्यतामा रहेकी छन्।

यद्यपि घोषणा सभामा मन्त्री कुलमान घिसिङ सहभागी भए पनि उनले औपचारिक रूपमा पार्टीप्रति आफ्नो आवद्धता सार्वजनिक गरेनन्।

देश नेतृत्व गर्ने इच्छा व्यक्त

कार्यक्रममा मन्त्री घिसिङले अब चुनावमा उभिएर देशको नेतृत्व गर्ने इच्छा रहेको प्रष्ट पारे। उनले विगतमा लोडसेडिङ अन्त्यदेखि मन्त्रालयको नेतृत्वसम्म जनविश्वास जित्ने मौका पाएको उल्लेख गर्दै,
“अब देश हाँक्ने सही नेतृत्वको अभाव नै मुख्य समस्या हो,” भन्दै सुशासन र परिणाममुखी राजनीतिमात्र देश परिवर्तनको आधार हुने बताएका थिए।

उनका अनुसार ‘जेन–जी आन्दोलन’ ले उठाएको भ्रष्टाचारविरोधी मुहिम वर्तमान राजनीतिक परिवर्तनको मुख्य आधार हो, र नयाँ तथा वैकल्पिक समूहहरू एउटै उद्देश्यमा एकजुट हुनुपर्ने आवश्यकता उनले जोड दिए।

उज्यालो नेपाल पार्टीका ११ प्रमुख एजेन्डा (संक्षेप)

  1. समानुपातिक समावेशी निर्वाचन प्रणाली
  2. प्रदेश र स्थानीय संरचना पुनरावलोकन
  3. प्रत्यक्ष निर्वाचित मुख्यमन्त्री + ५ सदस्यीय मन्त्रिमण्डल
  4. प्रदेश सभा हटाएर प्रदेश परिषद्
  5. संघमा गैर-सांसद विज्ञ मन्त्री, तर गृह/रक्षा/परराष्ट्र सांसदबाट
  6. प्रधानमन्त्रीलाई आधा कार्यकालको स्थिरता सुनिश्चित
  7. एउटै क्षेत्रबाट लगातार तेस्रोपटक उम्मेदवार नबन्ने
  8. समानुपातिक र मनोनीत सांसद एकपटक मात्र
  9. स्थानीय तहमा गैरदलीय निर्वाचन
  10. न्यायपरिषद् पुनर्संरचना, न्यायालयमा दलीय हस्तक्षेप अन्त्य
  11. संविधान संशोधनमा जनअभिमतको पक्षमा उभिने

पार्टीले निर्वाचन आयोगमा दर्ता भई मंसिर ५ गते प्रमाणपत्र प्राप्त गरेको छ। अब नेतृत्व चयन तथा पदस्थापनका लागि आयोगमा आवश्यक प्रक्रिया अघि बढाइएको छ।

Wednesday, December 3, 2025

पुनर्वास ३ स्थित साना किसान कृषि सहकारीमा शेयर सदस्यद्वारा तालाबन्दी


कञ्चनपुर/मंसिर १७
पुनर्वास–३, आईबिआरडीस्थित साना किसान कृषि सहकारी संस्था लिमिटेडमा असन्तुष्ट शेयर सदस्यहरूले विभिन्न माग राख्दै बुधबारदेखि तालाबन्दी गरेका छन्। तालाबन्दी भएपछि सहकारीका सम्पूर्ण सेवा ठप्प बनेका छन्। सदस्यहरूले सहकारीमा वर्षौंदेखि चल्दै आएको मनमानी, आर्थिक अपारदर्शिता र निर्णय प्रक्रियामा एकलौटी प्रवृत्ति रहेको आरोप लगाएका छन्।
शेयर सदस्यहरूले जारी गरेको विज्ञप्तिमा संस्थाको संचालक समितिमा बसेर तानाशाही शैली अपनाएको, सदस्यहरूको  सहमति बिना ऋण प्रवाह रोकेको, सदस्यता खारेजी जस्ता संवेदनशील निर्णय मनपरी ढंगले गरेको उल्लेख छ। उनीहरूले पेट्रोल खर्च, फोन खर्चजस्ता भत्ता शीर्षकमा समेत अनियमितता भएको आरोप लगाएका छन्। समन्वय र सहकार्यको वातावरण बनाउनुपर्ने ठाउँमा समितिले उल्टै विवाद सिर्जना गरेर संस्थालाई प्रगतिबाट टाढा पुर्‍याएको उनीहरूको आरोप छ। साथै संस्थापक सल्लाहकार तथा अन्य सल्लाहकारहरूलाई अपमानपूर्वक हटाइएको, साधारण सभाको स्थान तथा प्रक्रिया अग्रिम जानकारी बिना परिवर्तन गरिएको र समितिको कार्यसम्पादन नै सन्तोषजनक नभएकाले आफूहरू बाध्य भएर तालाबन्दी गर्नुपरेको विज्ञप्तिमा उल्लेख छ। उनीहरूले वर्तमान कार्यसमितिको खारेजी र संस्थालाई डुब्न नदिने अभियान अघि सारिएको कुरा विज्ञप्तिमा उल्लेख गरेका छ्न।
   संस्थाकी अध्यक्ष मिना विष्टले  केही व्यक्तिहरू दोहोरो सञ्चालनको भूमिकामा  रहेकाले उनीहरूलाई साना किसान सहकारीमा सुविधा लिन नमिल्ने भएपछि असन्तुष्ट भई तालाबन्दीको बाटो रोजेको बताइन्। उनले सहकारीको कार्यक्षेत्र साविक कालिका गा.वि.स अर्थात् हालका वडा १, २ र ३ भित्र मात्र सीमित भएकाले अन्य वडाका सदस्यहरूले आफ्नो बचत तथा शेयर रकम फिर्ता लिएर अर्को सहकारीमा गइसकेको जानकारी दिइन्। संस्थामा रहेको विकृति हटाउँदै  आफूले सहकारीलाई नियमअनुसार सही बाटोमा डोर्‍याउन खोज्दा साधारण सभा हुनुभन्दा एक दिनअघि नै व्यक्तिगत स्वार्थका कारण वातावरण बिगारिएको उनको आरोप छ।
यसैबीच, पुनर्वास–४ की शेयर सदस्य अञ्जु गुरुङले शेयर सदस्यहरुको ईच्छा विपरीत संस्थामा काम भैरहेको, समितिले मनमानी ढंगले निर्णय लिँदै आएको र सहकारीलाई डुबाउने काम भइरहेको महसुस भएकाले तालाबन्दीमा सहभागी हुनुपरेको बताइन्।
     तालाबन्दीका कारण आज साना किसान कृषि  सहकारी संस्थाको कार्यालय परिसरमा तनावपूर्ण वातावरण देखिएको थियोे । 

Tuesday, October 14, 2025

विपिन जोशीको शव इजरायली सेनाको अस्पतालमा, डीएनए परीक्षणपछि परिवारलाई हस्तान्तरण गरिने


काठमाडौं / २८ असोज 
हमासको कब्जामा मृत्यु भएका नेपाली विद्यार्थी विपिन जोशीको शव इजरायली सेनाको अस्पतालमा ल्याइएको छ। इजरायलका लागि नेपाली राजदूत धनप्रसाद पण्डितका अनुसार शव अहिले तेलअविवस्थित इजरायली सेनाको अस्पतालमा राखिएको छ, जहाँ डीएनए परीक्षणको तयारी भइरहेको छ।

हमासले गएराति चार बन्धकको शव फिर्ता गरेको थियो, जसमा विपिन जोशीका साथै गाई इलौज, योसी शाराबीड्यानियल पेरेज पनि छन्। यी शवहरू हमासले अन्तर्राष्ट्रिय रेडक्रसलाई बुझाएको र रेडक्रसले पुनः इजरायली सेनालाई हस्तान्तरण गरेको पण्डितले बताए।

कञ्चनपुरको भीमदत्त नगरपालिकाका निवासी विपिन जोशी सन् २०२३ मा “लर्न एन्ड अर्न कार्यक्रम” अन्तर्गत कृषि अध्ययनका लागि इजरायल पुगेका थिए। उनी इजरायल–गाजा सीमा क्षेत्रको किबुज अलुमिममा कार्यरत रहँदा २०२३ अक्टोबर ७ मा हमासले अपहरण गरेको थियो।

राजदूत पण्डितका अनुसार, विपिनकी आमा पद्मा जोशीबहिनी पुष्पा जोशी, जो हाल अमेरिकामा रहेका छन्, उनीहरूलाई इजरायल बोलाएर शव हस्तान्तरणको तयारी भइरहेको छ। डीएनए परीक्षणपछि शव परिवारको जिम्मामा लगाइने र त्यसपछि नेपाल ल्याउने प्रक्रिया सुरु गरिने बताइएको छ।

यसैबीच, इजरायलले हमाससँगको बन्धक–कैदी साटासाट सम्झौता अन्तर्गत हालसम्म २५० प्यालेस्टिनी कैदीहरूलाई रिहा गरिसकेको छ। इजरायल र गाजामा परिवारसँग पुनर्मिलन भएका दृश्यहरू अन्तर्राष्ट्रिय सञ्चारमाध्यमहरूले भावनात्मक रूपमा चित्रण गरेका छन्।

Saturday, September 13, 2025

वर्तमानमा नोटबन्दी आवश्यकताको प्रश्न


नेपालमा हालै जेन-जी आन्दोलन मार्फत ठूलो राजनीतिक र सामाजिक हलचल भएको छ। यस आन्दोलनको क्रममा विभिन्न शीर्ष नेताहरूको घरमा छापा मार्दा अरबौँ रुपैयाँ बराबरको कालो धन फेला परेको समाचार बाहिरिएका छन। यसले नेपालमा भ्रष्टाचार, कर छली र अवैध सम्पत्तिको गहिरो जरा रहेको पुष्टि गरेको छ। यिनै घटनाहरूले पुनः नोटबन्दीको आवश्यकतालाई चर्चामा ल्याएको छ।
नोटबन्दी के हो?
नोटबन्दी भन्नाले कुनै मुलुकमा प्रचलनमा रहेका निश्चित मूल्यका नोटलाई कानुनी मान्यता खोस्ने र नयाँ नोटसहित पुनः प्रचलनमा ल्याउने प्रक्रिया हो। यसले नगद भण्डारणलाई औपचारिक प्रणालीमा ल्याउने, अवैध सम्पत्ति नियन्त्रण गर्ने, र पारदर्शी अर्थतन्त्र निर्माण गर्ने उद्देश्य राख्छ।
नेपालमा नोटबन्दीको आवश्यकता
1. कालो धन नियन्त्रण
जेन-जी आन्दोलनका क्रममा नेताहरूको घरमा भेटिएको अकूत सम्पत्तिले देखाउँछ कि ठूलो मात्रामा काला धन नगद रूपमा लुकाइन्छ। नोटबन्दी हुँदा यस्ता सम्पत्ति लुकाउन असम्भव हुन्छ र आर्थिक प्रणालीमा आउन बाध्य हुन्छ।
2. अनौपचारिक क्षेत्रको पैसा प्रणालीमा ल्याउने
नेकपा एकीकृत समाजवादीले हालै सरकारलाई बुझाएको ज्ञापन पत्रमा सिफारिस गरिएको छ कि अनौपचारिक क्षेत्रमा रहेको वा लुकाइएको पैसा अर्थतन्त्रको मुख्य धारा (mainstream) मा ल्याउन नोटबन्दी आवश्यक छ। यसले नगदको अनियमितता कम गर्दै, औपचारिक बैंकिङ प्रणालीलाई बलियो बनाउनेछ।
3. भ्रष्टाचारविरुद्ध कदम
जब नगदको मूल्य अचानक अमान्य हुन्छ, भ्रष्टाचारबाट जम्मा गरिएको नगद बेकार हुन्छ। यसले दीर्घकालीन रूपमा भ्रष्टाचार गर्ने प्रवृत्ति घटाउन मद्दत पुर्‍याउँछ।
4. जनताको विश्वास पुनःस्थापना
आन्दोलनले उजागर गरेको अविश्वासको वातावरणलाई सुधार्न नोटबन्दीले महत्त्वपूर्ण सन्देश दिन सक्छ—“अवैध सम्पत्ति चल्दैन” भन्ने।
विश्वका उदाहरणहरू
1. भारत (२०१६) : प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले ५०० र १००० रुपैयाँका नोट बन्द गरे। प्रारम्भिक कठिनाइ भए पनि यसले काला धन, नक्कली नोट, र आतंक वित्त पोषण नियन्त्रणमा सहयोग पुर्‍यायो। डिजिटल कारोबार बढाउन पनि आधार तयार भयो।


2. नाइजेरिया (२०२२-२३) : भ्रष्टाचार नियन्त्रण र नगद अर्थतन्त्रलाई डिजिटल बनाउन नोटबन्दी गरिएको थियो। यसले केही असन्तुष्टि ल्याए पनि दीर्घकालमा पारदर्शिता बढाउने अपेक्षा गरिएको छ।


3. युरोपेली मुलुकहरू : ठूला मूल्यका नोट क्रमशः हटाउँदै डिजिटल प्रणालीलाई प्रवर्द्धन गरिएका छन्। उदाहरणका लागि, युरोपेली सेंट्रल बैंकले ५०० यूरो नोटको प्रचलन बन्द गर्‍यो।

फाइदाहरू

👉️कालो धन नियन्त्रण र कर प्रणाली मजबुत बनाउने

👉️नक्कली नोट र अवैध कारोबार घटाउने

👉️डिजिटल कारोबार र औपचारिक अर्थतन्त्रमा प्रवेश बढाउने

👉️जनस्तरमा समानताको भावना ल्याउने, किनभने गैरकानुनी सम्पत्ति धारक मात्र प्रभावित हुन्छन्

👉️व्यवसायी र ऋणीहरूको लागि बैंकिङ नीतिमा सुधार र ऋण व्यवस्थापन सजिलो बनाउने
निष्कर्ष
जेन-जी आन्दोलनले नेपालमा रहेको कालो धन र भ्रष्टाचारको नग्न रूप उजागर गरिदिएको छ। यस्तो अवस्थामा नोटबन्दी केवल आर्थिक सुधारको नीति मात्र नभई सामाजिक र राजनीतिक न्यायको कदम बन्न सक्छ। अनौपचारिक क्षेत्रको पैसा प्रणालीमा ल्याउने उपाय पनि यस प्रक्रिया अन्तर्गत महत्त्वपूर्ण बन्न सक्छ। विश्वका अभ्यासहरूले देखाएका छन् कि सुरुवाती कठिनाइ हुँदाहुँदै पनि नोटबन्दी दीर्घकालीन रूपमा पारदर्शी, स्वच्छ र आधुनिक अर्थतन्त्र निर्माणतर्फ एक महत्त्वपूर्ण साधन बन्न सक्छ।

Tuesday, September 9, 2025

निजि विद्यालय संगठनद्वारा दुईदिन शोक विदा गर्ने निर्णय



काठमाडौं, भदौ २४।
जेनजी आन्दोलनमा  सरकारको दमनबाट विद्यार्थीहरुको मृत्यु भएकोमा  पाँच वटा शैक्षिक छाता संगठनहरूले संयुक्त विज्ञप्ति जारी गर्दै गहिरो दुःख व्यक्त गर्दै दुई दिन शोक विदा दिने निर्णय गरेको छ ।

जेनजी आन्दोलनका क्रममा सोमबार देशभर विभिन्न स्थानमा भएको झडपमा १९  युवा विद्यार्थीले ज्यान गुमाएका छन्। 
काठमाडौंको माइतीघर, नयाँबानेश्वर लगायतका स्थानमा प्रहरीले अश्रुग्याँस, पानीको फोहरा र रबरको गोली प्रयोग गर्दा परिस्थिती थप तनावपूर्ण बनेको थियो। केही प्रदर्शनकारी संसद भवनतर्फ प्रवेश गर्ने प्रयास गर्दा भिड नियन्त्रणको क्रममा प्राणघातक घटना भएको हो। मृतकमध्ये धेरैजना विद्यार्थी र युवा रहेको पुष्टि भएको छ।
नेपाल मेनेजमेन्ट एशोसिएसन, एप्सन, हिसान, नेप्सन र प्याब्सनले जारी गरेको विज्ञप्तिमा दिवंगत आत्माको चिरशान्तिको कामना गर्दै शोकसन्तप्त परिवारप्रति हार्दिक समवेदना व्यक्त गरिएको छ। साथै घाइतेहरूको शीघ्र स्वास्थ्यलाभको शुभकामना व्यक्त गरिएको छ।

संयुक्त विज्ञप्तिमा भनिएको छ,
“यस अकल्पनीय घटनाले सम्पूर्ण शैक्षिक क्षेत्रलाई स्तब्ध तुल्याएको छ। यस मार्मिक र पीडादायी घडीमा  २०८२ भदौ २४ र २५ गते दुई दिन  शोक विदा दिने निर्णय गरिएको जानकारी गराईन्छ ।”

शैक्षिक संघ–संस्थाहरूले सामाजिक शान्ति, सद्भाव र सहअस्तित्व कायम गर्न विद्यार्थी, शिक्षक, अभिभावक र नागरिक समाजसँग आह्वानसमेत गरेका छन्।

यस घटनाले देशैभरका विद्यार्थी, अभिभावक र शैक्षिक वर्गलाई गहिरो आघात पुर्‍याएको छ भने राजनीतिक वृत्तमा समेत तरंग पैदा भएको छ। घटनापछि गृहमन्त्रीले राजीनामा दिएका छन् भने सरकारले कर्फ्यू र सुरक्षा बल परिचालन गरेर अवस्था नियन्त्रणमा लिने प्रयास गरिरहेको छ।

Monday, September 8, 2025

गृहमन्त्री लेखकले पदबाट राजिनामा दिने

काठमाडौं, भदौ २३ ।
जेनजी आन्दोलनमा सरकारको कडा दमनपछि आलोचनाको केन्द्रबिन्दु बनेका गृहमन्त्री रमेश लेखकले पदबाट राजीनामा दिन लागेका छन्।

कांग्रेसको बैठकमा गृहमन्त्रीको भूमिकाप्रति गम्भीर प्रश्न उठ्दै ठूलो मानवीय क्षति हुने गरी बल प्रयोग गरिएको आरोप लगाइएको थियो। बैठकले घटनाको राजनीतिक तथा नैतिक जिम्मेवारी लिँदै लेखकले राजीनामा दिनुपर्ने निष्कर्ष निकालेको एक पदाधिकारीले जानकारी दिए।

जेनजीले काठमाडौँसहित देशभरका विभिन्न सहरमा गरेका प्रदर्शनमा ठूलो मानवीय क्षति भएको छ। आन्दोलनको क्रममा १९ जनाको मृत्यु भएको छ भने ३४७ बढी घाइते भएका छन्।




Monday, August 4, 2025

कक्षा १२ को नतिजा सार्वजनिक


 काठमाडौं/१९ साउन ।
राष्ट्रिय परीक्षा बोर्डले १२ कक्षाको नतिजा सार्वजनिक गरेको छ। सोमबार साँझ बसेको बोर्ड बैठकपछि नतिजा प्रकाशित गरिएको हो।

नतिजा प्रकाशित गर्नुअघि, बोर्डले आइतबार नतिजाको डेमो (पूर्वावलोकन) प्रदर्शन गरेको थियो। बोर्डको वार्षिक कार्यतालिका अनुसार १५ साउनभित्र नतिजा सार्वजनिक हुने कार्यक्रम थियो। तर, शिक्षकहरूको आन्दोलनका कारण यसमा ढिलाइ भएको हो।

गत २० चैतदेखि सुरु भएको आन्दोलन २९ दिनसम्म चलेको थियो, जसका कारण नतिजा प्रकाशन प्रक्रियामा प्रभाव परेको हो। यसै आन्दोलनको कारण ११ वैशाखका लागि तय भएको परीक्षा पनि ढिलिएर २१ वैशाखदेखि सुरु गरिएको थियो।
यस वर्षको परीक्षामा देशभरबाट ५ लाख ११ हजार ५ सय २५ विद्यार्थी सहभागी भएका थिए।
बोर्डका अनुसार, कक्षा १२ को नतिजा सुधारोन्मुख देखिएको छ।  दुई लाख ८२ हजार ४६५ जना उत्तीर्ण भएका छन् । १३,५०२ जना विद्यार्थीले ३.६१ देखि ४ जिपिएसम्म प्राप्त गरेका छन्। गत वर्षको तुलनामा ९ प्रतिशतले नतिजामा सुधार आएको बोर्डका अध्यक्ष महाश्रम शर्माले जानकारी दिए ।  

Saturday, July 5, 2025

कञ्चनपुरका सुनचाँदी व्यवसायीहरूले सांसदको घरै पुगेर ज्ञापनपत्र बुझाए

पुनर्वास, असार २१ 
कञ्चनपुरका सुनचाँदी व्यवसायीहरूले सांसदको घरै पुगेर ज्ञापनपत्र बुझाएका छ्न । शनिबार नेपाल सुनचाँदी कला व्यवसायी संघ जिल्ला शाखा कञ्चनपुरका अध्यक्ष मीन बहादुर सुनार, उपाध्यक्ष उमेश कुमार विश्वकर्मा र सचिव सोम पौडेलसहितको टोलीले कञ्चनपुर क्षेत्र नं. १ का प्रतिनिधि सभा सदस्य तारालामा तामाङमार्फत अर्थमन्त्रीलाई ज्ञापनपत्र बुझाएका हुन्। ज्ञापनपत्र तामाङको पुनर्वास–३ स्थित राम बस्ती निवासमा पुगेर हस्तान्तरण गरिएको हो।

सरकारद्वारा हालै बजेटमार्फत सुनमा २ प्रतिशत विलासिता कर र हिरालगायत रत्न तथा पत्थरमा १३ प्रतिशत मूल्य अभिवृद्धि कर (भ्याट) लगाउने निर्णयको विरोधमा सुनचाँदी व्यवसायीहरूले आन्दोलन चर्काउँदै आएका छन्।
  सुनचाँदी व्यवसायीहरू सरकारको एकतर्फी कर नीतिले आफ्नो व्यवसाय संकटमा पारेको भन्दै आन्दोलनमा उत्रिएका हुन्। उनीहरूका अनुसार सरकारले सल्लाह–सम्पर्कबिना कर लगाउने निर्णय गरेकाले व्यवसायीहरू आन्दोलित बन्नु परेको हो।

नेपाल सुनचाँदी व्यवसायी महासंघ, नेपाल सुनचाँदी रत्न तथा आभूषण व्यवसायी महासंघ र नेपाल हस्तकला महासंघले संयुक्त रूपमा आन्दोलन चर्काइरहेका छन्। देशभरका सुनचाँदी पसलहरू बन्द गरिएका छन् भने पसलमा मागसहितका ब्यानर टाँसी विरोध जनाइएको छ।

व्यवसायीहरूका अनुसार नयाँ कर लागू भएमा सुनचाँदीको मूल्य अत्यधिक महँगिनेछ। नेपाल सुनचाँदी कला व्यवसायी संघ कञ्चनपुरका सचिव सोम पौडेलले भने, “सुनमा २ प्रतिशत कर थपिँदा मात्रै पनि तोलामा करिब ४ हजार रुपैयाँ मूल्य बढ्नेछ। बैंक, थोक व्यापारी र खुद्रा व्यापारी गरी तीन तहमा मूल्य बढेर थप कर भार सिर्जना हुन्छ।”

एम.के. सुनचाँदी गहना उद्योगका सञ्चालक किरण खातीले भने, “कुल कर भार २९ प्रतिशत पुग्ने खतरा छ। ४ प्रतिशतसम्म थोक स्तरमा, १३ प्रतिशत भ्याट र १० प्रतिशत भन्सार कर जोडिँदा ४० देखि ६० हजार रुपैयाँसम्म सुनको मूल्य बढ्न सक्छ।”

नेपाल सुनचाँदी कला व्यवसायी संघ कञ्चनपुरका अध्यक्ष मीन बहादुर सुनारले भने, “पहिले नै सुन महँगो हुँदा ग्राहकहरू किनमेल गर्न सकिरहेका छैनन्, अब थप करले व्यवसाय धराशायी बन्नेछ।”
महासंघले २०८२ असार १७ गते आर्थिक वर्ष २०८२/८३ को बजेट वक्तव्यमार्फत लागू गरिएका अव्यवहारिक कर नीतिहरू खारेज गर्न  माग गर्दै यो ज्ञापनपत्र बुझाएको हो । यसअघिदेखि नै संयुक्त महासंघ यी कर नीतिको विरोधमा निरन्तर सडक आन्दोलनका साथै कूटनीतिक पहल एवं संवादमा रहेको  छ ।

Thursday, June 26, 2025

विद्यालय शिक्षा विधेयकमा दलहरू सहमति नजिक, गुठी ऐच्छिक

काठमाडौ/१२ असार ।
कक्षा १ देखि ८ सम्मको आधारभूत शिक्षामा प्रारम्भिक बाल विकासलाई पनि समेट्ने गरी विद्यालय शिक्षा विधेयकमा दलहरू सहमति नजिक पुगेका छन्।
प्रतिनिधिसभाको शिक्षा, स्वास्थ्य तथा सूचना प्रविधि समितिले यस्तो सहमति जुटाएको हो।

यसरी व्याख्या गरिएपछि निजी र सार्वजनिक विद्यालयमा बाल विकास शिक्षा सामान ढंगले अघि बढ्नेछ। निजी लगानी भएका र सार्वजनिक विद्यालयले सामान किसिमको पाठ्यक्रमबाट बाल विकास कक्षा सञ्चालन गर्नुपर्नेछ।

प्रारम्भिक बाल विकासलाई दुई वर्षीय कार्यक्रमका रूपमा सञ्चालन गर्ने सहमति पनि जुटेको छ। सार्वजनिक विद्यालयका हकमा सरकारले स्रोत सुनिश्चित गरेर तोकेको मितिदेखि मात्र यो व्यवस्था लागू हुनेछ।

समितिअन्तर्गत समन्वय तथा परामर्श उपसमितिले अनौपचारिक छलफलमार्फत् सहमतिको प्रयास गर्दै आएको छ। समिति सभापति अम्मरबहादुर थापाले नै यो उपसमितिको नेतृत्व गरेका छन्।

उपसमितिको छलफलमा कम्पनी कानुनअन्तर्गत विद्यालय स्थापना र सञ्चालनको निम्ति बाटो खुला गर्ने सहमति पनि भएको छ।

हाल कम्पनी कानुनअनुसार विद्यालय खोल्न बन्देज छ। शिक्षा ऐनको आठौं संशोधनले शैक्षिक गुठीअन्तर्गत मात्र विद्यालय सञ्चालनको अनमुति दिँदै आएको छ। अब भने कम्पनी कानुनअन्तर्गत पनि विद्यालय सञ्चालन गर्न सकिने प्रावधान नयाँ बन्ने ऐनमा राखिनेछ।

छलफल क्रममा सांसदहरूले कम्पनी कानुनअनुसार स्थापना भएका विद्यालयलाई अनिवार्य शैक्षिक गुठीमा लैजान लबिङ गर्दै आएका थिए। धेरै सांसदले निश्चित अवधि तोकेर गुठीमा लैजाने व्यवस्था गर्न संशोधन दर्ता गराएका थिए। सरकारले भने बाध्यकारी ढंगले गुठीमा नलैजाने, बरू प्रोत्साहन गर्ने बाटो लिएको हो।
निजी लगानीमा स्थापना भएका विद्यालयले सार्वजनिक शैक्षिक गुठीमा जान चाहे जग्गा रजिस्ट्रेसन शुल्क, विद्यालय प्रयोजनका लागि सवारी साधन आयात गर्दा लाग्ने भन्सार महसुल, शैक्षिक तथा प्रयोगशाला सामग्री आयात गर्दा लाग्ने भन्सार महसुल र अन्य छुट दिन सरकारले प्रस्ताव गरेको छ। यसबाट निजी लगानीका विद्यालयलाई सार्वजनिक शैक्षिक गुठीमा जान बाध्यकारी नभएर ऐच्छिक हुनेछ।

केही सांसद भने अझै पनि अनिवार्य गुठीमा लैजानुपर्ने पक्षमा छन्। त्यसो नभएसम्म संविधान र सर्वोच्च अदालतको व्याख्याअनुसार लोककल्याणकारी शिक्षा लागू नहुने उनीहरूको ठहर छ।

निजी लगानीका विद्यालयलाई निजी गुठीमै जान बाटो खुला गर्नुपर्ने पनि केही सांसदको मत छ। तर हालको व्यवस्थाले निजी लगानी र सार्वजनिक गुठीको मात्र परिकल्पना गरेको छ। केही सांसदहरू निजी गुठीको कल्पना नगरिएकोमा असन्तुष्ट छन्।

निजी लगानीका विद्यालयले आफ्नो शैक्षिक स्तर र शुल्क निर्धारणसम्बन्धी राष्ट्रिय मापदण्डको अधिनमा रहेर स्थानीय तहले तोकेको शीर्षक र सीमाभित्र शुल्क लिन पाउने भएका छन्। यस्ता विद्यालयले शैक्षिक सत्र सुरू हुनु दुई महिनाअघि आफूले लिने शुल्क सार्वजनिक गर्नुपर्ने छ।

त्यस्तै, विद्यालय व्यवस्थापन समितिमा प्रधानाध्यापक सदस्य–सचिव हुने र अर्का एक शिक्षक सदस्य हुने गरी व्यवस्था गर्न सहमति जुटेको छ। यस्तो व्यवस्थापन समितिमा चन्दादाता तथा शिक्षाप्रेमी समेत रहने छन्।

केही सांसदले व्यवस्थापन समितिमा चन्दादाता रहने अवस्थामा उसले दिएको चन्दाको विवरण स्थानीय तहलाई दिनुपर्ने प्रावधान राख्न माग गरेका छन्।

ती सांसदले विद्यालय व्यवस्थापन समितिहरूको विवरण पनि स्थानीय तहलाई जानकारी गराउनुपर्ने व्यवस्था राख्न सुझाव दिएका छन्। यसबारे समितिको पूर्ण बैठकमा छलफल गर्ने तयारी छ।

सांसदहरूबीच प्रत्येक जिल्लामा शिक्षा विकास तथा समन्वय इकाई बनाउने विषयमा छलफल भएको छ। हाल रहेका जिल्ला शिक्षा कार्यालयलाई नै रूपान्तरण गरी प्रदेश सरकारको शिक्षासम्बन्धी कामसमेत गर्ने गरी यस्तो इकाई राख्न समितिले प्रस्ताव गरेको छ।

उपसमितिले कक्षा १० को एसइई परीक्षा प्रदेश स्तरमा सञ्चालन गर्ने सहमति जुटाएको छ। यस्तो परीक्षाबारे प्रदेश कानुनले व्यवस्था गर्नेछ।

उपसमितिले शिक्षकहरूका लागि लाइसेन्स परीक्षा (अध्ययन अनुमतिपत्र) लिनुपर्ने व्यवस्था हटाउने तयारी गरेको छ। यस विषयमा सहमति जुटिसकेको छैन। केही सांसदहरू अनुमतिपत्रको व्यवस्था राख्नुपर्ने र नवीकरण गर्दा पनि परीक्षा लिनुपर्ने पक्षमा छन्। केही सांसद भने शिक्षा सेवा आयोग पास गर्ने व्यक्तिले सेवा प्रवेशअघि एक महिना तालिम लिनुपर्ने भएकाले अनुमतिपत्रको व्यवस्था हटाउने पक्षमा छन्। यसबारे समितिबाटै टुंगो लगाउने भनिएको छ।

उपसमितिले विद्यालय व्यवस्थापन संघ हटाउन पनि सिफारिस गरेको छ। यसले शिक्षामा राजनीति गर्न अर्को संघ थपिने भन्दै हटाउन सिफारिस गरिएको हो। केही सांसद भने शिक्षकहरूको महासंघ हुने भएकाले सरोकारवालाका रूपमा व्यवस्थापन समितिहरूको पनि संघ बनाउनुपर्ने पक्षमा उभिएका थिए।

प्रधानाध्यापक चयनका लागि प्रदेश स्तरको डालो बनाउने विषयमा भने उपसमितिले गरेको सिफारिस सरकारले मानेको छ। आधारभूत तहका लागि जिल्लास्तरीय शिक्षक मध्येबाट र माध्यमिक तहका लागि प्रदेशस्तरीय शिक्षक मध्येबाट प्रधानाध्यपक चयन हुने भएका छन्।

समन्वय तथा परामर्श उपसमितिले सहमति जुटाएका विषयमा समितिले बिहीबार छलफल गर्ने भएको छ। शुक्रबारसम्म विधेयक पारित गर्ने तयारी समितिको छ।

Monday, June 23, 2025

पुनर्वासकी युवती धनगढीमा मृत फेला

कैलाली, असार ९

धनगढी उपमहानगरपालिका–२ स्थित बैयाबेहडीमा एक युवती मृत अवस्थामा फेला परेकी छन्।

प्रहरीका अनुसार कञ्चनपुर जिल्लाको पुनर्वास नगरपालिका–११ अमरबस्तीकी ३० वर्षीया रेणु चौधरी सोमबार बिहान धनगढीस्थित आफ्नै कोठामा मृत अवस्थामा फेला परेकी हुन्।

जिल्ला प्रहरी कार्यालय कैलालीका प्रवक्ता प्रहरी नायब उपरीक्षक (डीएसपी) राजकुमार सिंहले उनी धनगढीमा कोठा भाडामा लिएर बस्दै आएको जानकारी दिए। उनका अनुसार रेणु बस्दै आएको कोठाको ढोका बाहिरबाट ताल्चा लागेको अवस्थामा भेटिएको थियो।

घटनाबारे जानकारी पाएलगत्तै प्रहरी घटनास्थलमा पुगेर कोठा सिल गरी आवश्यक अनुसन्धान सुरु गरिएको जनाएको छ। प्रारम्भिक रुपमा मृत्युको कारण स्पष्ट नभएको बताउँदै प्रहरीले विस्तृत अनुसन्धान भइरहेको जानकारी दिएको छ।

विद्युतीय शवदाह गृहमा भ्रष्टाचार : चौध जनाविरुद्ध मुद्दा

काठमाडौं/असार ८ 
 अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगले पशुपति क्षेत्र विकास कोषअन्तर्गतको विद्युतीय शवदाह गृहमा देखिएको अनियमिततासम्बन्धी अनुसन्धानपछि कोषका सदस्यसचिव डा. मिलन कुमार थापासहित १४ जना व्यक्तिविरुद्ध विशेष अदालतमा भ्रष्टाचार मुद्दा दायर गरेको छ। साथै, दुईवटा कम्पनीसमेत प्रतिवादी बनाइएको छ।

आयोगका प्रवक्ता राजेन्द्र कुमार पौडेलका अनुसार आइतबार विशेष अदालत, काठमाडौंमा मुद्दा दायर गरिएको हो।
विद्युतीय शवदाह गृहको मेसिन खरिद र जडान प्रक्रिया नियोजित रूपमा मिचिएको, उपकरण खरिदमा मिलेमतो गरिएको, र कोषको सम्पत्तिमा हिनामिना गरी राज्यलाई आर्थिक हानि पुर्‍याइएको आयोगको ठहर छ।

परियोजनामा संलग्न पदाधिकारी तथा कर्मचारीहरूले खरिद प्रक्रियामा लापरवाही र अनियमितता गर्दै भ्रष्टाचार निवारण ऐन उल्लंघन गरेका पाइएपछि मुद्दा दायर गरिएको आयोगले जनाएको छ।

मुद्दामा दोषी ठहरिएमा सम्बन्धित व्यक्तिहरूलाई कैद सजायका साथै जरिवाना समेत हुन सक्ने कानुनी व्यवस्था छ।

Saturday, June 21, 2025

नेपाल राष्ट्रिय शिक्षक संगठन पुनर्वासले नगरप्रमुखलाई बुझायो ज्ञापनपत्र

पुनर्वास/ असार ७
शिक्षकको पेशागत सुरक्षा, हक–अधिकार, सेवा सुविधा तथा गुणस्तरीय शिक्षाका लागि आवश्यक पूर्वाधार सुनिश्चित गर्न विभिन्न मागसहित नेपाल राष्ट्रिय शिक्षक संगठन, नगर समिति पुनर्वासले पुनर्वास नगरपालिकाका नगरप्रमुख तोय प्रसाद शर्मालाई  ज्ञापनपत्र बुझाएको छ।

संगठनले गत बुधबार एक कार्यक्रम बीच पुनर्वास नगरपालिकाको कार्यालयमा पुगेर नगरप्रमुखलाई १५ बुँदे मागसहितको ज्ञापनपत्र बुझाएको हो। उक्त ज्ञापनपत्रमा शिक्षकहरूका पेशागत हकहित, सुरक्षित तथा समुचित कार्य वातावरण, समयमै पारिश्रमिक भुक्तानी, शिक्षक विकास, पुरस्कारको व्यवस्था, र आवश्यक भौतिक पूर्वाधारको व्यवस्था गर्न जोड दिइएको छ।
संगठनका कञ्चनपुर जिल्ला उपाध्यक्ष चन्द्रबहादुर थापाले पुनर्वासका नगरप्रमुख शर्माले अनिच्छापूर्वक ज्ञापनपत्र बुझेको बताउनुभयो । साथै  आफूहरूलाई स्टन्टबाजी गर्नको लागि यस्ता क्रियाकलाप गरेको आरोप समेत नगरप्रमुखले लगाएकोमा आफ्नो आपत्ति रहेको बताउनुभयो ।

ज्ञापनपत्रमा उल्लेखित १५ बुँदे मागहरू यसप्रकार छन्:
१. पुर्व जि.वि.स. अनुदान हाल (नगर शिक्षक) बिरेन्द्र सिंह चाट श्री विजय मा.वि. (भिगवस्ती), शोभा दहाल श्री राष्ट्रिय मा.वि. अमरबस्ती, श्री रामपाल राना अलइकार आ.वि., विकासवस्ती, श्री विष्णु बहादुर अधिकारी श्री जिवनज्योति मा.वि. त्रिभुवनबस्तीको त.भ. प्रा.वि तृतिय श्रेणी सरह कायम गरियोस ।
२ नगरपालिका भित्र रहेका नगर अनुदान, निजिस्रोत शिक्षक तथा कर्मचारीहरुको पारिश्रमिक तथा सेवा सुविधा सुनिश्चित गर्न कार्यविधि तयार पारी लागु गरियोस् ।
३. विद्यालय म्यापिङ, मर्जिङ र डाउन साईड एवं दरवन्दि पुर्नवितरण सम्बन्धमा कुनैपनि शिक्षक संघ/संगठनको नाउँमा आग्रह वा पुर्वाग्रह नगरी न्यायोचित ढंगले गरियोस ।
४ शैक्षिक व्यवस्थापनको लागि नगर शिक्षा समितिको तत्काल गठन गरियोस ।
५ प्राविधिकधार संचालित विद्यालयहरुलाई सिपमुलक तालिम, गोष्ठी र कार्यशालाहरुमा सहभागी गराइयोस। 
६. दिवा खाजा व्यवस्थापन सम्बन्धमा संघबाट विनियोजित रकम प्रति विद्यार्थी रु. १५ अतिनै न्यून भएकोले पालिकावाट थप गरि व्यवस्थापन गरियोस् ।
७. नियमित रुपमा विद्यालय निरिक्षण र अनुगमन सम्बन्धित निकायबाट हुने व्यवस्था मिलाईयोस् ।
८. विद्यालयमा खेलकुद कार्यक्रमको लागि बजेट विनियोजन गरियोस् ।
९. विद्यालयमा खानेपानि, शौचालय, विद्युत, सञ्चार व्यवस्थापनका लागि एकमुष्टमा अनुदान दिने व्यवस्था
मिलाईयोस् ।
१०. बाल विकास स.का. लाई पुर्नताजगी तालिम तथा पालिकाबाट दिँदै आएको प्रोत्साहन भत्तामा थप गरियोस् ।
११. शिक्षक कर्मचारीहरुको उत्कृष्ट कार्यको आधारमा पुरस्कृत गर्ने व्यवस्था मिलाईयोस् ।
१२. अभिभावक सचेतना कार्यक्रम राखियोस् ।
१२. सेवा निवृत्त हुनुभएका शिक्षक तथा कर्मचारीहरुलाई शिक्षक दिवसको अवसर पारी सम्मान कार्यक्रम राखियोस् ।
१४. नगर शिक्षण अनुदान नियुक्त भएका शिक्षकहरुलाई त्रैमासिक रुपमा पारिश्रमिक उपलब्ध गराईयोस् । 
१५. सबै प्रकारका शिक्षकहरु (स्थायी, उ.मा.वि. अनुदान, राहत, प्राविधिक धार) लाई उनीहरुको आवश्यकतालाई महशुस गरी नगरपालिकावाट प्रदान गरिने १ ल्याप्टप शिक्षक कार्यक्रम लागु गराइयोस।
सो अवसरमा संगठनका नगर अध्यक्ष नवराज सिंह, सचिव धनबिर तामाङ, पूर्व नगर अध्यक्ष तथा हाल जिल्ला उपाध्यक्ष चन्द्रबहादुर थापा लगायतका शिक्षक प्रतिनिधिहरूको उपस्थिति  थियो।

Friday, June 13, 2025

शिक्षक पार्वती अवस्थीको सर्पदंशबाट निधन



धनगढी, ३० जेठ 
कैलाली जिल्लाको गोदावरी नगरपालिकास्थित शारदा माध्यमिक विद्यालयमा कार्यरत शिक्षक पार्वती अवस्थीको सर्पको टोकाइबाट निधन भएको छ।

जिल्ला प्रहरी कार्यालय कैलालीका अनुसार गोदावरी नगरपालिका–८ स्थित श्रीपुरमा प्रावि तहमा कार्यरत  शिक्षिका अवस्थीलाई बिहीबार अचानक सर्पले टोकेको थियो। सर्पले टोकेपछि तत्कालै उनलाई उपचारका लागि सेती प्रादेशिक अस्पताल, धनगढी लगिएको थियो। तर उपचारको क्रममा उनको ज्यान जोगाउन नसकिएको अस्पताल स्रोतले जनाएको छ।

उनी धनगढी उपमहानगरपालिका–३ बोराडाँडीकी स्थायी बासिन्दा थिइन्। सर्पदंशपछिको समयमा तत्काल उपचार सुरु गरिए पनि विषको असर गम्भीर भएकाले उनको मृत्यु भएको बताइएको छ।

यो घटनाले शिक्षकमाझ शोकको लहर फैलिएको छ भने स्थानीय समाजमा पनि गहिरो दुःखको वातावरण छाएको छ। मृत आत्माप्रति श्रद्धाञ्जली अर्पण गर्दै शारदा माविका शिक्षक तथा विद्यार्थीहरूले समवेदना व्यक्त गरेका छन्।